کتابها و آدمها - درباره ادبیات

کتاب‌ها و آدم‌ها با آثار دیگر مهران افشاری بسیار متفاوت است. نه به تصحیح متن است و نه مجموعه مقاله‌های تحقیقی است. این کتاب به گونه‌ای زندگی ادبی مولف را بازگو می‌کند. آغاز آشنایی او را با ادبیات فارسی و نخستین کتاب‌هایی که در این زمینه خوانده است و در ذهنش یاد آن‌ها نقش بسته است شرح می‌دهد و دانشمندان و نویسندگانی را که در زندگی مولف موثر بوده‌اند و او با آنان سالیان دراز حشر و نشر داشته است معرفی می‌کند. کتاب با نثری بسیار ساده و صمیمی نوشته شده و در مجموع شامل پانزده گفتار در دو بخش است. در بخش نخست با عنوان کتاب‌ها، مولف در قالب ده گفتار از ده کتاب شعر و نثر فارسی همراه با نقد و تحلیل‌هایی آموزنده و خواندنی (از شاهنامه فردوسی گرفته تا اشعار فروغ فرخزاد) سخن می‌گوید و در بخش دوم با عنوان آدم‌ها، او پنج دانشمند و محقق فرهنگ و ادبیات امروز ایران را که با آنان افتخار دوستی و هم صحبتی داشته است به خوانندگان می‌شناساند و خاطره‌های بکر و جالبی را که از آنان در یاد دارد بازگو می‌کند. انان عبارتند از: خانم دکتر کتایون مزداپور، شادروانان استاد عبدالحسین حائری، دکتر عبدالحسین زرین کوب، استاد ایرج افشار و در پایان دکتر محمد امین ریاحی. مهران افشاری در پایان هریک از پانزده گفتار این کتاب نمونه‌ای کوتاه از شعریا نصر مرتبط با آن گفتار را هم آورده است. کتاب‌ها و آدم‌ها برای همه دوستداران و علاقه‌مندان به ادبیات فارسی و فرهنگ و تاریخ ایران جذاب و خواندنی تواند بود .