نگاهی از درون به جنبش‏ چپ‏ در ایران‏ (گفتگو با محسن رضوانی )

"محسن رضوانی" در سال 1316 در کرمانشاه به دنیا آمد. از دوران نوجوانی به مسائل سیاسی و مملکتی علاقه‌مند بود و در جریان کودتای 28 مرداد در کرمانشاه فعالیت می‌کرد، با آن که در آن زمان عضو حزب توده یا سازمان جوانان نبود با این جریان همکاری داشت. سپس به تهران آمد و در مدرسه‌ی البرز تهران به ادامه‌ی تحصیل پرداخت. وی در سال‌های بعد سفرهایی به انگلستان، آمریکا و فرانسه داشت که در طی همین سال‌ها به عضویت حزب توده درآمد و به عنوان یکی از رهبران سازمان انقلابی حزب توده‌ی ایران در خارج کشور شناخته شد. کتاب حاضر به صورت پنج گفت‌وگو با حسن رضوانی به چاپ رسیده است و آخرین دفتر از گفت‌وگوهای نویسنده‌ی کتاب با رهبران سازمان انقلابی حزب توده‌ی ایران در خارج از کشور است. این گفت‌وگوها با محسن رضوانی در فاصله‌ی ماه‌های فوریه و مارس سال 2004 میلادی انجام گرفت. نویسنده در این نوشتار فصلی از تاریخ سازمان حزب توده‌ی ایران را به تصویر می‌کشد که آینه‌ای از آرمان‌ و توهم نسلی از گذشتگان جنبش چپ ایران است. در گفت‌وگوی نخست از دوران کودکی محسن رضوانی و آغاز فعالیت‌های سیاسی وی و در گفت‌وگوی دوم از تشکیل جلسه‌ی تدارکاتی مونیخ و بریدن از حزب توده، اخراج از انگلستان، آشنایی با فریدون کشاورز، عضو سابق کمیته‌ی مرکزی حزب توده، اختلافات وی با سه تن از رهبران انشعابی حزب توده و... سخن رفته است. در گفت‌وگوی سوم مطالبی درباره‌ی کوبا، انقلاب فرهنگی چین، انشعاب در سازمان انقلابی حزب توده ایران و... آورده شده است. گفت‌وگوی چهارم مربوط به پیروزی انقلاب و بازگشت وی به ایران، جنبش مردم کرد، نخستین کنگره‌ی حزب رنجبران در تهران و... است. گفت‌وگوی پایانی نیز به ملاقات با رهبران کومله و حزب دموکرات کردستان، رشد اختلافات در حزب رنجبران، سفر به چین، اخراج از حزب رنجبران و تقاضای پناهندگی سیاسی از سازمان ملل در ترکیه و بازگشت به اروپا اختصاص دارد.